4 Kluczowe Pytania, na które Musisz Odpowiedzieć podczas Testów FAT dla Automatyzacji Produkcji

Testy FAT (Factory Acceptance Test) to jeden z najbardziej krytycznych etapów wdrożenia nowych systemów automatyzacji produkcji. Ich celem jest dokładna weryfikacja, czy maszyna spełnia wszystkie specyfikacje techniczne oraz wymogi klienta, zanim zostanie przetransportowana do zakładu produkcyjnego. Błędy na tym etapie mogą skutkować kosztownymi opóźnieniami, które wpływają na cały proces produkcyjny, dlatego dokładność i szczegółowość testów jest kluczowa.

W tym artykule omówimy cztery kluczowe pytania, które powinny być zadane podczas planowania i przeprowadzania testów FAT, wraz z technicznymi wskazówkami, które pomogą Ci w skutecznym zarządzaniu tym procesem.

Spis treści:

  1. Co to jest FAT i dlaczego jest kluczowy?
  2. Jakie są cztery kluczowe pytania przy planowaniu testów FAT?
    • Czy maszyna spełnia wszystkie wymogi techniczne?
    • Czy maszyna produkuje poprawnie?
    • Czy maszyna osiąga założoną wydajność?
    • Jak maszyna radzi sobie z różnorodnością produktów?
  3. Przygotowanie do FAT – na co zwrócić uwagę?
  4. Testy FAT – Zadania klienta przed odbiorem
  5. Współpraca z działem BHP
  6. Zarządzanie terminami w przypadku odbioru FAT i SAT
  7. Podsumowanie i wnioski

1. Co to jest FAT i dlaczego jest kluczowy?

Testy FAT to kompleksowa procedura oceny, która odbywa się w zakładzie producenta maszyny przed jej wysyłką do klienta. Celem testów FAT jest upewnienie się, że maszyna działa zgodnie z określonymi wymaganiami technicznymi, normami bezpieczeństwa oraz oczekiwaniami klienta, które wynikają z zawartej umowy i specyfikacji technicznej. Kluczowym celem FAT jest ograniczenie ryzyka wystąpienia problemów na etapie uruchamiania maszyny w zakładzie klienta. Wszelkie poprawki dokonywane w siedzibie klienta są nie tylko kosztowne, ale również czasochłonne, co może prowadzić do znacznych strat produkcyjnych.

Warto również zaznaczyć, że FAT nie tylko weryfikuje działanie maszyny, ale również ocenia jej zgodność z obowiązującymi normami branżowymi i prawnymi, w tym normami bezpieczeństwa (np. CE, UL). Na tym etapie często przeprowadza się symulacje awaryjne, które sprawdzają, jak maszyna reaguje w przypadku usterek, przestojów czy awarii, co pozwala na wcześniejsze wykrycie potencjalnych problemów technicznych.

2. Jakie są cztery kluczowe pytania przy planowaniu testów FAT?

Czy maszyna spełnia wszystkie wymogi techniczne?

Pierwszym krokiem w ocenie FAT jest szczegółowa weryfikacja, czy maszyna spełnia wszystkie wymogi techniczne określone w specyfikacji technicznej. Na tym etapie wykonuje się testy funkcjonalne, które obejmują sprawdzenie wszystkich komponentów systemu, takich jak sterowniki PLC, napędy, czujniki, systemy bezpieczeństwa (np. wyłączniki awaryjne, kurtyny świetlne), a także interfejsy komunikacyjne maszyny. Kluczowe jest, aby sprawdzić, czy każda funkcja maszyny działa zgodnie z opisem technicznym.

Testy te powinny obejmować:

  • Weryfikację połączeń elektrycznych oraz integralności układów elektronicznych.
  • Sprawdzenie poprawności działania sterowników PLC, ich programowania oraz integracji z pozostałymi systemami.
  • Symulację różnych scenariuszy pracy, w tym scenariuszy awaryjnych (zasilanie awaryjne, przerwy w dostawie energii, przeciążenia).
  • Przetestowanie funkcji HMI (Human-Machine Interface) oraz systemów kontroli operatorskiej, w tym procedur logowania i zarządzania użytkownikami.

Czy maszyna produkuje poprawnie?

Drugim krytycznym krokiem jest weryfikacja jakości produkcji realizowanej przez maszynę. Maszyna powinna być zdolna do produkcji wyrobów o odpowiedniej jakości w zgodzie z normami klienta. Przykładowo, jeśli maszyna produkuje elementy o precyzyjnych wymiarach, konieczne będzie przeprowadzenie testów wymiarowych, zgodnych z normami ISO 2768 (dla tolerancji wymiarowych). Klient powinien dostarczyć do testów rzeczywiste surowce, które będą używane w procesie produkcji.

Warto również przeprowadzić testy jakości na podstawie dostarczonych przez klienta próbek kontrolnych. Dobrym pomysłem jest dostarczenie próbek do działu kontroli jakości klienta jeszcze przed rozpoczęciem FAT, aby można było porównać wyniki z produkcji na maszynie z rzeczywistymi wymaganiami.

Czy maszyna osiąga założoną wydajność?

Wydajność maszyny to kolejny kluczowy parametr testów FAT. Maszyna powinna działać z określoną wydajnością, która została zapisana w umowie. Wydajność mierzona jest na podstawie liczby wyprodukowanych elementów na godzinę, czasu cyklu pracy maszyny oraz stabilności jej pracy.

Do szczegółowej oceny wydajności należy:

  • Przeprowadzić testy szybkości cyklu pracy, które mierzą, ile elementów maszyna może wyprodukować w ciągu jednego pełnego cyklu.
  • Przeprowadzić testy ciągłości pracy, które sprawdzają, ile produktów maszyna jest w stanie wyprodukować w określonym przedziale czasu, np. w ciągu godziny lub pełnej zmiany.
  • Sprawdzić stabilność pracy maszyny, czyli jak radzi sobie z długotrwałą produkcją bez przestojów.

W przypadku problemów z wydajnością należy zweryfikować, czy przyczyny leżą po stronie maszyny, surowców czy ewentualnych ustawień.

Jak maszyna radzi sobie z różnorodnością produktów?

Jeśli maszyna ma obsługiwać różne warianty produktów (np. różne rozmiary, kształty lub materiały), test FAT powinien obejmować produkcję wszystkich możliwych wariantów. Ważne jest, aby sprawdzić, czy zmiana produktu nie wpływa na jakość czy wydajność maszyny. Dodatkowo należy przetestować funkcje automatycznego dostosowywania się maszyny do różnych wariantów produkcyjnych, co jest szczególnie istotne w przypadku bardziej zaawansowanych systemów automatyzacji.

3. Przygotowanie do FAT – na co zwrócić uwagę?

Przed przystąpieniem do testów FAT, ważne jest, aby przygotować harmonogram testów i ustalić listę wszystkich parametrów, które będą testowane. Należy również dostarczyć odpowiednie surowce do testów, aby wyniki były reprezentatywne dla warunków rzeczywistych. Ważne jest także, aby klient wyznaczył zespół inżynierów i techników, którzy będą obecni podczas testów i będą mogli w razie potrzeby szybko podejmować decyzje.

Częstym problemem u nie w pełni świadomych Klientów są takie sytuacje, jak na przykład nie poinformowanie przez osobę organizującą odbiór FAT wszystkich osób w swojej firmie, które mogłyby potencjalnie wnieść obiekcje do odbioru końcowego SAT. Może to później spowodować takie niekomfortowe sytuacje jak np. uwagi odnośnie jakiegoś rozwiązania zaimplementowanego w maszynie od osoby odpowiedzialnej np. za BHP albo IT we firmie dopiero na teście końcowym SAT.

Wykonawca mógłby w takiej sytuacji słusznie argumentować, że zgłoszone uwagi nie były wniesione na odbiorze wstępnym FAT więc uwzględnienie ich teraz na odbiorze końcowym SAT może być traktowane jako prace dodatkowe opóźniające harmonogram i rozliczane osobno. Aby uniknąć takich sytuacji warto zadbać aby faktycznie wszyscy zainteresowani wzięli udział w odbiorze FAT.

Podstawowe kroki przygotowania do FAT:

  • Stworzenie listy czynności do testu FAT
  • Przygotowanie surowców do testów o najwyższej możliwej jakości
  • Weryfikacja jakości surowców przekazanych do testów
  • Organizacja narzędzi i zasobów potrzebnych do przeprowadzenia testów

4. Testy FAT – Zadania klienta przed odbiorem

Zadania klienta obejmują dostarczenie surowców do testów, przygotowanie listy wymagań oraz wsparcie w przeprowadzaniu testów. Klient powinien być zaangażowany w cały proces, aby mieć pewność, że wszystkie wymagania są spełnione, a ewentualne problemy mogą być natychmiast rozwiązane.

Weryfikacja jakości surowców dostarczonych na test: Tylko absolutna pewność co do jakości surowców użytych do testów pozwoli określić przyczyny ewentualnych problemów jakościowych z produktem końcowym realizowanym przez testowaną maszynę.

5. Współpraca z działem BHP

Podczas przygotowania do testów FAT, które odbywają się w siedzibie producenta maszyny, ważną rolę odgrywa współpraca z działem BHP. Bezpieczeństwo pracy przy nowej maszynie musi być zagwarantowane już na etapie jej testowania. Aspekt ten jest szczególnie istotny jeśli do testów nieodebranej maszyny mają przystąpić operatorzy Klienta. Dlatego przed odbiorem maszyny należy wykonać następujące kroki:

Ocena ryzyka: Wspólnie z integratorem, dział BHP przeprowadza ocenę ryzyka związaną z użytkowaniem maszyny. Należy zidentyfikować możliwe zagrożenia (np. elektryczne, mechaniczne, pneumatyczne) i zapewnić, że maszyna jest wyposażona w środki bezpieczeństwa, takie jak wyłączniki awaryjne, kurtyny świetlne czy osłony ochronne.

Testy bezpieczeństwa w trakcie FAT: Podczas FAT, najlepiej na początku odbioru, dział BHP powinien zwrócić uwagę na aspekty bezpieczeństwa maszyny oraz sposób, w jaki maszyna radzi sobie w symulacjach awaryjnych. Należy przetestować funkcje awaryjnego zatrzymania, procedury blokady i tagowania (LOTO) oraz inne systemy bezpieczeństwa, które mogą być wymagane w środowisku produkcyjnym klienta. Dopiero po zatwierdzeniu testów bezpieczeństwa nowej maszyny można dopuścić do niej operatorów Klienta.

6. Zarządzanie terminami w przypadku odbioru FAT i SAT

Zarządzanie terminami to kluczowy aspekt zarówno w testach FAT, jak i SAT. Opóźnienia w realizacji testów mogą prowadzić do przestojów w produkcji i generować dodatkowe koszty. Aby tego uniknąć, należy:

Ścisłe przestrzeganie harmonogramu: Klient powinien dostarczyć wszystkie niezbędne surowce do testów w określonym terminie, aby nie opóźniać rozpoczęcia FAT. Opóźnienie w tym zakresie może opóźnić cały projekt nie z winy wykonawcy maszyny stąd warto zadbać o zapas surowców na testy, o możliwie wysokiej jakości, zawczasu.

Koordynacja z działami wewnętrznymi: Przed przystąpieniem do testów SAT, dział produkcji, dział IT, dział BHP, administracja infrastruktury itd.. powinny być poinformowani o koniecznych przygotowaniach. Do odbioru końcowego w miejscu instalacji maszyny konieczne są takie prace jak np. przyłącza elektryczne, przyłącze sprężonego powietrza, systemy teleinformatyczne, podesty, miejsca paletowe . Aspekty te muszą być gotowe przed przyjazdem maszyny.

Dbanie o dostępność personelu: Na obu etapach FAT i SAT, istotne jest, aby kluczowe osoby z zespołu technicznego i BHP były dostępne w wyznaczonych terminach, aby podejmować decyzje i ewentualnie korygować przebieg testów. To zapewni płynne przeprowadzenie obu procesów i minimalizację opóźnień.

7. Podsumowanie i wnioski

Testy FAT to kluczowy etap wdrożenia nowej maszyny do linii produkcyjnej. Przeprowadzenie odpowiednich testów na różnych produktach, przy różnych warunkach produkcyjnych, pozwala na wczesne wykrycie potencjalnych problemów oraz zagwarantowanie, że maszyna spełnia wszystkie wymogi techniczne i jakościowe. Pamiętaj, że dobre przygotowanie i ścisła współpraca między producentem maszyny a odbierającym maszynę to podstawa skutecznych testów FAT, SAT i późniejsza bezproblemowa praca maszyny.

Podobne wpisy